Umorzenie składek ZUS także dla przedsiębiorców prowadzących działalność

Od 15 stycznia 2013 r. obowiązuje ustawa z dnia 9 listopada 2012 r. o umorzeniu należności powstałych z tytułu nieopłaconych składek przez osoby prowadzące pozarolniczą działalność (Dz. U. poz. 1551). Przepisy tego aktu prawnego obejmują osoby podlegające w okresie od 1 stycznia 1999 r. do 28 lutego 2009 r. obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym oraz wypadkowemu z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności, tj. pozarolniczej działalności gospodarczej na podstawie przepisów o działalności gospodarczej lub innych przepisów szczególnych, działalności twórczej lub artystycznej, bądź działalności w zakresie wolnego zawodu, albo jako wspólnik jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością lub wspólnik spółki jawnej, komandytowej, partnerskiej.

Na podstawie przepisów tej ustawy umorzeniu podlegają należności powstałe z tytułu nieopłaconych składek na ubezpieczenia społeczne za okres od 1 stycznia 1999 r. do 28 lutego 2009 r., a także składek na ubezpieczenie zdrowotne i Fundusz Pracy za okres, za który zostaną umorzone składki na ubezpieczenia społeczne. Umorzenie obejmuje również odsetki za zwłokę naliczone od składek podlegających umorzeniu, opłatę prolongacyjną, opłatę dodatkową, koszty upomnienia oraz koszty egzekucyjne naliczone od należności podlegających umorzeniu.

Ważne: Wniosek o umorzenie składek osoba prowadząca działalność gospodarczą może złożyć w terminie 24 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy, tj. do 15 stycznia 2015 r.

Jeśli jednak decyzję o podleganiu obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym lub decyzję o wysokości zadłużenia z tytułu składek na obowiązkowe ubezpieczenia społeczne za podany wyżej okres ZUS wyda po 15 stycznia 2013 r., to przedsiębiorca może złożyć taki wniosek w terminie 12 miesięcy od dnia uprawomocnienia się tej decyzji, chyba że termin 24 miesięcy podany wyżej jest dłuższy.

W przypadku osób prowadzących pozarolniczą działalność w dniu 1 września 2012 r. lub w dniu złożenia wniosku o umorzenie, wydanie decyzji określającej warunki umorzenia zostało jednak zawieszone do czasu notyfikacji tej ustawy przez Komisję Europejską. W komunikacie z dnia 20 listopada 2013 r. Komisja Europejska uznała, że umorzenie ww. składek nie stanowi pomocy publicznej w rozumieniu art. 107 ust. 1 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (wersja skonsolidowana traktatu - Dz. Urz. UE C 83 z dnia 30 marca 2010 r.). Komunikat dostępny jest na stronie internetowej ec.europa.eu, pod numerem SA.36200. W związku z powyższym umorzeniu podlegają również nieopłacone składki na ubezpieczenia społeczne tych osób.

Przypominamy, że ZUS wydaje decyzję określającą warunki umorzenia, w której ustala także kwoty należności (z wyłączeniem kosztów egzekucyjnych). Warunkiem umorzenia należności jest nieposiadanie na dzień wydania decyzji o umorzeniu, niepodlegających umorzeniu składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, FGŚP oraz na Fundusz Emerytur Pomostowych, za okres od 1 stycznia 1999 r., do opłacenia których zobowiązana jest osoba prowadząca pozarolniczą działalność oraz należnych od tych składek odsetek za zwłokę, opłat prolongacyjnych, kosztów upomnienia, opłat dodatkowych, a także kosztów egzekucyjnych.

Niepodlegające umorzeniu należności, o których mowa wyżej, podlegają spłacie w terminie 12 miesięcy od dnia uprawomocnienia się decyzji określającej warunki umorzenia. W przypadku gdy w tym terminie zostaną rozłożone na raty albo zostanie odroczony termin ich płatności (z wyłączeniem składek finansowanych przez ubezpieczonych niebędących płatnikami składek), warunek, o którym mowa wyżej, uważa się za spełniony po ich opłaceniu.

ZUS wydaje decyzję o umorzeniu należności składkowych po spełnieniu ww. warunku lub odmowie umorzenia należności składkowych w przypadku niespełnienia tego warunku. Od decyzji ZUS przysługuje odwołanie do właściwego sądu.

W przypadku umorzenia składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe:

okres, za który składki zostały umorzone, nie podlega uwzględnieniu przy ustalaniu prawa i wysokości emerytur i rent z ubezpieczeń społecznych oraz innych świadczeń, do których prawo uzależnione jest od posiadania wymaganego okresu składkowego i nieskładkowego w rozumieniu przepisów ustawy emerytalnej,
kwota umorzonych składek nie podlega wliczeniu do podstawy obliczenia emerytury, o której mowa w art. 25 ustawy emerytalnej (obliczonej na nowych zasadach).

Zwracamy uwagę! Z przepisów ustawy o umorzeniu należności z tytułu nieopłaconych składek… wynika, że umorzeniu nie podlegają składki na ubezpieczenie zdrowotne za okres od 1 stycznia 1999 r. do 28 lutego 2009 r., jeżeli osoba prowadząca działalność nie posiada zadłużenia z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne za ten okres.