Opłacanie składek w ZUS przez wspólnika spółki komandytowej

W dniu 26 kwietnia 2024 r. mocą aktu notarialnego została zawarta umowa spółki komandytowej. Wpis do KRS miał miejsce 17 maja 2024 r. Od kiedy wspólnicy tej spółki podlegają ubezpieczeniom w ZUS?

Od 17 maja 2024 r. wspólnicy spółki komandytowej podlegają ubezpieczeniom społecznym i ubezpieczeniu zdrowotnemu.

Zgodnie z art. 8 ust. 6 pkt 4 ustawy o sus, za osobę prowadzącą pozarolniczą działalność uważa się m.in. wspólników spółki komandytowej. Osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są osobami prowadzącymi pozarolniczą działalność podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym oraz ubezpieczeniu wypadkowemu, a ponadto mogą przystąpić dobrowolnie do ubezpieczenia chorobowego.

Obowiązkowe ubezpieczenia społeczne powstają od dnia wpisania spółki do Krajowego Rejestru Sądowego albo od dnia nabycia ogółu praw i obowiązków w spółce do dnia wykreślenia spółki z Krajowego Rejestru Sądowego albo zbycia ogółu praw i obowiązków w spółce, z wyłączeniem okresu, na który wykonywanie działalności przez spółkę zostało zawieszone na podstawie przepisów ustawy - Prawo przedsiębiorców (art. 13 pkt 4b ustawy o sus). Z kolei objęcie dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym nastąpi od dnia wskazanego w zgłoszeniu do ubezpieczeń, nie wcześniej jednak niż od dnia, w którym zgłoszenie zostało złożone w ZUS. Przy czym nastąpi od dnia wskazanego w zgłoszeniu, gdy zgłoszenie do ubezpieczeń emerytalnego i rentowych, a także do ubezpieczenia chorobowego zostanie dokonane w terminie 7 dni od dnia powstania obowiązkowych ubezpieczeń.

Dla wspólników spółki komandytowej obowiązkowe jest również ubezpieczenie zdrowotne (art. 66 ust. 1 pkt 1 lit. c ustawy zdrowotnej). Powstaje ono i wygasa w terminach określonych w przepisach o ubezpieczeniach społecznych (art. 69 ust. 1 ustawy zdrowotnej).

W świetle powołanych przepisów, wspólnik spółki komandytowej, bez względu na jego status (komandytariusz czy komplementariusz), zobowiązany jest do zgłoszenia się do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego od dnia wpisu spółki do Krajowego Rejestru Sądowego. Zgłoszenia należy dokonać z kodem tytułu ubezpieczenia rozpoczynającym się cyframi 05 43. Wspólnik spółki komandytowej jako płatnik składek na własne ubezpieczenia obowiązany jest obliczać, rozliczać oraz opłacać za siebie należne składki za każdy miesiąc kalendarzowy.

Podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne stanowi zadeklarowana kwota, nie niższa jednak niż 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego przyjętego do ustalenia kwoty ograniczenia rocznej podstawy wymiaru składek, ogłoszonego w trybie art. 19 ust. 10 ustawy o sus na dany rok kalendarzowy (art. 18 ust. 8 ustawy o sus). W 2024 r. jest to kwota 4.694,40 zł (60% z 7.824 zł). Za miesiąc, w którym nastąpiło odpowiednio objęcie ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi lub ich ustanie i jeżeli trwały one tylko przez część miesiąca, kwotę najniższej podstawy wymiaru składek zmniejsza się proporcjonalnie, dzieląc ją przez liczbę dni kalendarzowych tego miesiąca i mnożąc przez liczbę dni podlegania ubezpieczeniu (art. 18 ust. 9 ustawy o sus). Zasady zmniejszania najniższej podstawy wymiaru składek, o których mowa wyżej, stosuje się odpowiednio w przypadku niezdolności do pracy trwającej przez część miesiąca, jeżeli z tego tytułu ubezpieczony spełnia warunki do przyznania zasiłku (art. 18 ust. 10 ustawy o sus).

Podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne wspólnika spółki komandytowej stanowi kwota przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w czwartym kwartale roku poprzedniego, włącznie z wypłatami z zysku (art. 81 ust. 2za ustawy zdrowotnej). W 2024 r. podstawa wymiaru tej składki wynosi 7.767,85 zł. Składka na ubezpieczenie zdrowotne jest miesięczna i niepodzielna, a tym samym podstawa wymiaru tej składki nie podlega zmniejszeniu za miesiąc, w którym nastąpiło odpowiednio objęcie tym ubezpieczeniem lub jego ustanie i jeżeli trwało ono tylko przez część miesiąca, a także gdy ubezpieczony spełnia warunki do przyznania zasiłku.

Obowiązkowa jest też składka na Fundusz Pracy i Fundusz Solidarnościowy, jeżeli wspólnik spółki komandytowej nie ukończył odpowiednio 55 lat - kobieta i 60 lat - mężczyzna. Ustala się ją od podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne.