Składka na FEP od przychodów uzyskanych za pracę w szczególnych warunkach

1) Pracownik (42 lata) od 1 maja br. wykonuje pracę w szczególnych warunkach. W maju br. otrzymał premię za I kwartał 2019 r., od której rozliczyliśmy też składkę na Fundusz Emerytur Pomostowych. Czy postąpiliśmy słusznie?

Nie. Składka na Fundusz Emerytur Pomostowych (dalej FEP) opłacana jest za pracownika, który spełnia łącznie następujące warunki:

urodził się po 31 grudnia 1948 r.,
wykonuje prace w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, o których mowa w art. 3 ust. 1 i 3 ustawy z dnia 19 grudnia 2008 r. o emeryturach pomostowych (Dz. U. z 2018 r. poz. 1924), dalej ustawy pomostowej.

Obowiązek opłacania tej składki powstaje z dniem rozpoczęcia wykonywania przez pracownika pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, a ustaje z dniem zaprzestania wykonywania tych prac.

Podstawę wymiaru składki na FEP stanowi podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, tj. przychód w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy. Nie uwzględnia się w niej wynagrodzenia za czas choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną, zasiłków, a także rodzajów przychodów wymienionych w § 2 rozporządzenia składkowego. Tak wynika z art. 18 ust. 1 i 2 ustawy o sus w związku z art. 36 ust. 2 ustawy pomostowej. Roczna wysokość tej podstawy nie może być wyższa od kwoty odpowiadającej trzydziestokrotności prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej na dany rok kalendarzowy (w 2019 r. od kwoty 142.950 zł).

Składka na FEP jest opłacana od kwot stanowiących podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, przysługujących pracownikowi za okres zatrudnienia w warunkach szczególnych (bez względu na termin ich wypłaty). Tym samym obowiązek opłacania tej składki nie dotyczy składników wynagrodzenia, które są należne za okresy, w których praca szczególna nie była wykonywana, także wówczas, gdy ich wypłata następuje w okresie świadczenia pracy w warunkach szczególnych lub o szczególnych charakterze.

2) Jak skorygować dokumenty rozliczeniowe za maj br., w których rozliczyliśmy składkę na FEP od zawyżonej podstawy? Czy możemy żądać jej zwrotu?

Składki na FEP płatnik składek rozlicza w deklaracji rozliczeniowej ZUS DRA (art. 37 ust. 2 ustawy pomostowej). A zatem pracodawca powinien sporządzić korektę tego dokumentu, wykazując w nim rozliczenie wszystkich składek, w tym w prawidłowej wysokości składki na FEP.

Odpowiadając na drugie pytanie, wyjaśniamy, że nienależnie opłacone składki na FEP podlegają zwrotowi na zasadach określonych w art. 24 ust. 6a-6e ustawy o sus (art. 40 ust. 6 ustawy pomostowej). Zgodnie z powołanymi przepisami, podlegają one zaliczeniu przez ZUS z urzędu na poczet zaległych lub bieżących składek, a w razie ich braku - na poczet przyszłych składek, chyba że płatnik składek złoży wniosek o ich zwrot. Jeśli więc płatnik składek, zakładając, że nie ma zaległości, złoży wniosek o zwrot nienależnie opłaconych składek, to podlegają one zwrotowi w terminie 30 dni od dnia wpływu wniosku. Jeżeli nie zostaną zwrócone w tym terminie, podlegają oprocentowaniu w wysokości równej odsetkom za zwłokę pobieranym od zaległości podatkowych, od dnia złożenia wniosku.