A A A

Biuletyn Informacyjny dla Służb Ekonomiczno - Finansowych nr 17 (1024) z dnia 10.06.2019

ZUS od nagród przekazanych pracownikom za staż pracy

Zakład pracy przyznaje pracownikom nagrody za staż pracy (tzw. jubileuszowe) nie częściej niż co 5 lat. Taki zapis zawarty jest w regulaminie wynagradzania obowiązującym w firmie. Pracodawca planuje jednak zmienić postanowienia regulaminu w zakresie wypłaty nagród jubileuszowych. Po zmianach świadczenie takie będzie wypłacane pracownikom za 5 lat pracy wyłącznie w jego firmie, a nie jak miało to miejsce do tej pory - również w poprzednich zakładach. W stanie przejściowym niektórzy pracownicy otrzymają kolejną "jubileuszówkę" przed upływem 5 lat od nabycia prawa do poprzedniej nagrody. Czy jej wartość będzie oskładkowana?

W omawianym przypadku wartość nagrody jubileuszowej wypłaconej pracownikom przed upływem 5-letniego okresu od nabycia prawa do poprzedniej takiej gratyfikacji nie będzie podlegała składkom ZUS.

Podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne pracowników stanowi przychód w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych, osiągany u pracodawcy z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy. Stanowi tak art. 18 ust. 1 i art. 20 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2019 r. poz. 300 ze zm.) oraz art. 81 ust. 1 ustawy zdrowotnej. Do przychodów ze stosunku pracy zalicza się świadczenia pieniężne i niepieniężne, o których mowa w art. 12 ust. 1 ustawy o PDOF, tj. m.in. otrzymane od pracodawcy nagrody pieniężne.

Zasadniczo wypłata nagród jubileuszowych pracownikom w okresie częstszym niż co 5 lat powoduje obowiązek naliczenia składek ubezpieczeniowych do ZUS od ich wartości. Tak wynika z regulacji zawartej w § 2 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (Dz. U. z 2017 r. poz. 1949), dalej: rozporządzenia składkowego.

Z § 2 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia składkowego wynika, że składkom ZUS nie podlegają nagrody jubileuszowe (gratyfikacje), które według zasad określających warunki ich przyznawania przysługują pracownikowi nie częściej niż co 5 lat.

Powyższe oznacza, że decydujące znaczenie w kontekście zwolnienia tego typu świadczenia ze składek ZUS ustawodawca przypisał periodycznemu (nie częstszemu jednak niż co 5 lat) nabywaniu przez pracownika prawa do niego na podstawie wewnętrznych przepisów obowiązujących u pracodawcy. Wypłata tych świadczeń z większą częstotliwością niż co 5 lat zasadniczo podlega oskładkowaniu, z pewnym wyjątkiem. Niektóre bowiem z takich nagród nie są obciążone składkami, mimo ich wypłaty pracownikom przed upływem 5-letniego okresu oczekiwania na kolejną "jubileuszówkę" (patrz: ramka). Jest tak wtedy, gdy m.in. w przepisach płacowych obowiązujących w firmie wprowadzone zostaną nowe zasady przyznawania jubileuszówek, przez co pracownik wcześniej zakwalifikuje się do przyznania kolejnej nagrody, tj. za kolejne 5 lat. Przy czym warunkiem jest, aby zarówno stare, jak i nowe przepisy przewidywały przyznanie nagrody jubieluszowej nie częściej niż co 5 lat (por. interpretację Oddziału ZUS w Gdańsku z 10 maja 2019 r., znak: DI/100000/43/364/2019). W takim przypadku kwota wypłaconej pracownikowi nagrody jubileuszowej również jest wyłączona z podstawy wymiaru składek ZUS na podstawie § 2 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia składkowego.

Składkom ZUS nie podlega nagroda jubileuszowa wypłacana z większą częstotliwością niż co 5 lat wtedy, gdy m.in.:

-	jest wypłacona pracownikowi, który (zgodnie z przepisami płacowymi obowiązującymi u pracodawcy) przedstawił dokumenty potwierdzające fakt zatrudnienia, np. świadectwo pracy z poprzedniego miejsca pracy i dokumenty te nie były brane pod uwagę podczas ustalania prawa do wcześniejszej nagrody,
-	jest wypłacona pracownikowi, który po rozwiązaniu stosunku pracy przechodzi na świadczenie przedemerytalne lub emeryturę (w niektórych przypadkach także na rentę) i któremu do nabycia kolejnej nagrody (z tytułu upływu kolejnych 5 lat) brakuje mniej niż 12 miesięcy (por. interpretację Oddziału ZUS w Gdańsku z 15 października 2015 r., znak: DI/100000/43/1024/2015),
-	jest wypłacana w przemyśle wydobywczym członkom drużyn ratowniczych (z wyjątkiem specjalistów) na zasadach określonych w układach zbiorowych pracy, bez względu na częstotliwość faktycznej wypłaty tej nagrody.